E. coli (Escherichia coli)

31/05/2020 10:43 GMT+7

Vi khuẩn Escherichia coli hay E. coli là tên của một loại vi khuẩn gram âm sống trong đường tiêu hóa của người và động vật. Vi khuẩn E. coli có một số vai trò nhất định trong cơ thể người.

  • Ngăn chặn sự tấn công của các vi khuẩn xâm nhập vào hệ tiêu hóa
  • Kích thích hệ miễn dịch của cơ thể
  • Sản xuất các chất có lợi cho cơ thể, ví dụ vitamin K, biotin, folate
  • Giúp chuyển hóa các chất đường

Tác hại của vi khuẩn E. coli là gì?

Ngoài những vai trò quan trọng kể trên, tác hại của vi khuẩn E. coli là nguyên nhân gây các bệnh về đường tiêu hóa như:

Ngộ độc thực phẩm: Ngộ độc thực phẩm do vi khuẩn E. coli là một loại ngộ độc thực phẩm rất phổ biến ở con người. Nguyên nhân hàng đầu của ngộ độc thực phẩm do E. coli là việc ăn uống không đảm bảo vệ sinh. Người bệnh có biểu hiện sốt, tiêu chảy, nôn. Biến chứng nặng xảy ra thường là do tiêu chảy nhiều mà không được bù dịch kịp thời dẫn đến trụy mạch, rối loạn tuần hoàn, suy thận...

Nhiễm khuẩn huyết là khi vi khuẩn này xâm nhập vào đường tiêu hóa rồi tiếp tục xâm nhập vào các mạch máu trong cơ thể làm tổn thương các cơ quan nội tạng như tim, thận, não khiến người nhiễm E. coli có thể tử vong.

Nhiễm khuẩn đường tiểu do vi khuẩn E. coli, đi từ bộ phận cuối cùng của đường tiêu hóa là hậu môn sang lỗ tiểu ngoài, đi ngược dòng vào đường niệu. Hoặc là vi khuẩn E. coli gây nhiễm khuẩn huyết và vi khuẩn từ máu bệnh nhân đi khắp cơ thể, đến đường niệu và gây nhiễm khuẩn đường tiểu.

Viêm màng não và các nhiễm khuẩn khác trong hệ thống tiêu hóa.

Các chủng E. coli nguy hiểm nhất là chủng nào?

Khác với các trường hợp tiêu chảy do các chủng E. coli thông thường, có những chủng E. coli gây ra bệnh tiêu chảy nặng như E. coli tiết ra độc tố Shiga, gọi tắt là STEC (Shiga toxin-producing E. coli). Chủng STEC này này có thể tiết ra độc tố Shiga, giống với độc tố do vi khuẩn Shigella tiết ra trong bệnh lỵ. Trong các phân nhóm của chủng STEC này, E. coli O157:H7 nguy hiểm nhất vì có thể gây tiêu chảy máu, gây tán huyết (tan máu) và suy thận (Hội chứng ure huyết tan máu) đe dọa tính mạng.

Điều trị nhiễm khuẩn E. coli như thế nào?

Đối với bệnh do E. coli gây ra, hầu hết mọi người được điều trị bao gồm:

  • Nghỉ ngơi
  • Bù dịch giúp ngăn ngừa mất nước do tiêu chảy

Tránh dùng thuốc chống tiêu chảy bởi vì thuốc sẽ ngăn cơ thể loại bỏ các độc tố của vi khuẩn trong ruột, tạo điều kiện cho độc tố gây bệnh nặng thêm hoặc xâm nhập vào máu.

Kháng sinh thường không được khuyến cáo vì chúng có thể làm tăng nguy cơ biến chứng nghiêm trọng.

Nếu bệnh bị nhiễm E. coli nghiêm trọng ví dụ E. coli O157:H7 gây ra hội chứng urê huyết tán huyết, bệnh nhân cần phải sẽ phải nhập viện ngay để được điều trị, bao gồm truyền dịch, truyền máu và thậm chí lọc thận.

Tránh dùng các chế phẩm từ sữa hoặc thức ăn chứa nhiều chất béo và chất xơ, vì có thể làm bệnh nặng thêm. Chỉ nên dùng thực phẩm ít chất xơ.

Cách phòng ngừa nhiễm khuẩn E coli

Mặc dù vi khuẩn này rất nguy hiểm với sức khỏe và tồn tại xung quanh chúng ta. Nhưng nếu biết cách phòng ngừa tốt, bạn có thể không bị tấn công bởi loài vi khuẩn này.

Những biện pháp ngăn ngừa vi khuẩn E coli tấn công sức khỏe bao gồm:

Nấu chín tất cả những loại thức ăn,

Mọi người có thể sử dụng nhiệt kế để kiểm tra thực phẩm đã chín chưa.

Nếu đi ăn ở nhà hàng thì cách tốt nhất là gọi những món thịt bò được chế biến chín vừa hoặc chín kỹ.

Rửa sạch rau củ và trái cây trước khi sử dụng. Nên sử dụng những loại trái cây hoặc nước ép trái cây tiệt trùng ở các hãng uy tín trên thị trường.

Nên tránh để thịt sống tiếp xúc trực tiếp vào những loại thực phẩm khác, cách tốt nhất là bảo quản bằng tủ lạnh.

Phải rửa tay chân bằng xà phòng (xà bông) trước và sau khi ăn, khi xử lý tã bỉm, sau khi đi vệ sinh, chạm vào động vật chết.

Trẻ bị nhiễm khuẩn E coli cũng sẽ rất nguy hiểm do đó nên rửa tay thật kỹ trước khi cho con ăn.

Bạn có thể sử dụng những chất tẩy rửa khử trùng chứa ít nhất 60% độ cồn để rửa tay và thực phẩm khác.

 

Ban Biên tập Y khoa Việt Nam

-------------------------------------------

Nguồn: 

https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/e-coli

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/e-coli/diagnosis-treatment/drc-20372064

https://www.webmd.com/food-recipes/food-poisoning/what-is-e-coli

https://www.vinmec.com/vi/tin-tuc/thong-tin-suc-khoe/suc-khoe-tong-quat/vi-khuan-e-coli-co-vai-tro-gi-trong-co-va-thuong-gay-benh-gi/